Wat heb je in de afgelopen drie jaar bereikt als voorzitter van Fenex?
‘Eén van mijn speerpunten is de bewustwording bij de leden van hun rol als logistiek dienstverlener. Leden hebben nog weleens de neiging te denken dat ze uitwisselbaar zijn. Dan zeg ik: realiseer je welke rol je hebt in de keten en zorg voor je toegevoegde waarde. Vaak doe je meer voor een klant en speel je een grotere rol in de keten dan je zelf in de gaten hebt. Dat merk je als een klant weggaat en hij er achter komt dat hij altijd van die handige rapportages van je kreeg, hij over van alles en nog wat werd geïnformeerd, dat die servicemedewerker waar hij altijd mee te maken toch wel een prettig persoon was, dat de inklaring eigenlijk altijd wel goed ging. En zo kan ik nog wel even doorgaan.’

Welk effect heeft corona op de vereniging?
‘In het begin lazerde bij sommige expediteurs die in gevoelige segmenten zaten de markt goed in elkaar. Maar de expediteur is een flexibel dier. Die past zich snel en vrij gemakkelijk aan omdat hij vaak ‘asset-light’ is en heel erg klantgericht. Neem nou al die gelletjes waarmee we continu onze handen desinfecteren. Dat gaat in veel gevallen via een expediteur. Maar ze bestaan voor 80% uit alcohol, een gevarengoed. Expediteurs die misschien nog nooit in gevarengoederen hebben gedaan, moeten er dan wel voor zorgen dat die gelletjes opgeslagen konden worden bij een derde partij. Zo doet hij inmiddels misschien wel voor drie andere klanten gevarengoederen omdat hij snel die expertise heeft ontwikkeld. Al met al denk ik dat tijdens coronacrisis de zaken bij expediteurs wel redelijk zijn doorgegaan.’

Je was al zes jaar bestuurslid van Fenex. Als je naar de voorbije negen jaar kijkt, wat is er in de wereld van expediteurs veranderd?
‘Digitalisering. De expediteur is een blackbox van informatie die je zo goed mogelijk wil managen, in kwaliteit, snelheid en in de juiste hoeveelheid informatie. Dat schreeuwt om digitalisering. Het is een gecompliceerd proces om te digitaliseren en overigens niet volledig te automatiseren. Je hebt af en toe nog originele documenten nodig voor de invoer van bijvoorbeeld veterinaire producten met alle dikke stempels. En de expediteur zit toch vaak even een aantekeningetje te maken omdat het net weer even iets anders is.’

Hoe groot is het verschil per expediteur in de mate in van digitalisering?
‘Je ziet dat bij sommige bedrijven ‘client-intimacy’ digitalisering tegenhoudt. Er zijn altijd klanten die het prettig vinden als ze ’Piet’ even kunnen bellen. Andere klanten vinden het juist prettig wanneer er in hun ERP-systeem staat dat de aankomstdatum van hun goederen een dag verlaat is en dat daar helemaal geen contact bij komt kijken. Met dit soort bedrijven bewandel je andere wegen om de relatie te onderhouden. Als ik met de pet van Nedcargo-ondernemer kijk, dan geloof ik enorm in automatisering. Maar het vergt ook veel investeringen dus ik kan me voorstellen dat bedrijven daar af en toe moeite mee hebben.’ 

Hoe kijk je aan tegen de platformen als Flexport, Uberfreight en Shypple?
‘Ik sta er dubbel in. Ik omarm het efficiënte procesdenken van dit soort partijen: hoe halen we verspilling uit de keten, hoe kunnen we het makkelijker doen, hoe kunnen we de informatiestroom verbeteren? Ze bieden iets wat onderdeel van onze dienstverlening moet zijn. Daarvan kunnen we leren. Waar ik moeite mee heb, is als een platform met veel te lage tarieven onder de duiven van onze leden schiet. Concurreren met een bedrijf dat 5 miljard verlies draait, is lastig. Dan creëer je een ongelijk speelveld.’

Een andere trend is duurzaamheid. Hoe kan een expediteur duurzaam ondernemen?
‘Ja, dat is een uitdaging. Expediteurs hebben weinig eigen middelen waarin ze kunnen verduurzamen. Dat betekent dat je ook een rol kunt spelen in het helpen met de duurzaamheidsdoelstellingen van je klant. Ik merk dat de verantwoordelijkheid steeds verder gaat en dat je klanten er steeds meer op drukken. Het is ook een kans. Er is nog geen enkele expediteur die zich positioneert als ‘ik ben de groenste expediteur’. Je kunt er echt geen dubbele tarieven voor vragen maar ik weet zeker dat je veel makkelijker binnenkomt bij klanten.’ 

Welke rol speelt Fenex waar het gaat om trends als digitalisering en verduurzaming?
‘Ik denk dat wij onze leden up-to-date moeten houden van dit soort ontwikkelingen en tools moeten aanreiken. Zo doen wij dat ook met onze Fenex-opleidingen. We werken daarbij eigenlijk als een expediteur: superflexibel, kort op de bal, vragen wat de klant wil en weinig vaste lasten. Het aanbod van opleidingen is heel dynamisch. We bedenken een opleiding bijvoorbeeld naar aanleiding van wat iemand roept tijdens een bijeenkomst. Dan zoek je er een leraar bij, een lespakket, je huurt een zaaltje, opent de inschrijvingen en je gaat er met 30 man zitten. Slaat het aan, dan organiseren we het op zeven plekken in het land. Wordt het niks, dan laten we het erbij. Zo’n 8 à 900 opleidingen per jaar, daar ben ik apetrots op.’

Wat ga je de komende jaren voor Fenex doen?
‘Mijn twee speerpunten zijn doorgaan met de bewustwording van de leden en de zichtbaarheid van Fenex. Fenex moet bijdragen aan een super logistiek landschap in Nederland. Nederland moet de logistieke hub van Europa worden. Fenex is de haarlemmerolie tussen leden, stakeholders zoals douane, zee- en luchthavens en de politiek.’

Is er een verschil tussen Roderick de Fenex-voorzitter en Roderick de ondernemer?
‘Als persoon is er geen verschil maar de rol is natuurlijk anders. Als voorzitter van Fenex ben je dienstbaar aan de leden. Wat goed is voor de sector, is dat goed voor Fenex. Als ondernemer ben je gewoon met je bedrijf bezig, met je klanten.’ 

Schuurt dat nooit?
‘Ik moet bij Fenex wat geduldiger zijn. Als ondernemer ben je in control, dat gaan we doen en dat niet. Bij Fenex is de dynamiek anders. Je hebt meer stakeholders die af en toe wat meer tijd nodig hebben. Je hebt te maken met de politiek, met TLN, met je secretariaat en met je leden. Dat is een andere dynamiek dan het ondernemerschap.’

Wat vind je leuk aan het voorzitterschap?
‘Je hebt betrokkenheid en een gevoel van trots bij het logistieke landschap in Nederland. Daar een rol in spelen en proberen het naar een hoger niveau te tillen, vind ik het leukste. En ja, dan mag het wat stroperiger zijn. Je kunt het ook de diversiteit van het krachtenveld noemen dat me boeit.’